Ateş Çemberinde Mega Deprem: Yüzlerce Volkan Tehlikede!

Pasifik Okyanusu çevresindeki 40 bin kilometrelik “Ateş Çemberi”, dünya üzerindeki en aktif sismik kuşaklardan biri. Depremler ve yanardağ patlamalarıyla ünlü bu bölge, şu anda büyük bir tehdit altında. Rusya açıklarında yaşanan 8.8 büyüklüğündeki mega deprem, yalnızca bulunduğu bölgeyi sallamakla kalmadı; devasa yer altı basınç sistemlerini etkileyerek yüzlerce aktif volkanı etkileyebilecek bir zincirleme reaksiyon riski oluşturdu.

Bilim insanları, bu şiddetli depremin magma odalarını istikrarsızlaştırabileceğini ve önümüzdeki iki yıl boyunca birçok volkanın patlama tehdidini artırabileceği konusunda uyarıyor. İlk patlama sinyalleri Kamçatka’daki Klyuchevskaya Sopka yanardağından geldi. Uzmanlara göre, özellikle Rusya, Japonya, Filipinler ve Endonezya’daki volkanlar “uyanma” riski taşıyor.

14 YILIN EN KUVVETLİ DEPREMİ

ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) verilerine göre, 8.8 büyüklüğündeki deprem, Kamçatka’nın 135 kilometre doğu-güneydoğusunda 7:24 PM EST’de gerçekleşti. Bu sarsıntı, son 14 yılda dünya genelinde kaydedilen en güçlü depremler arasında yer alıyor. Deprem sonrası Hawaii’de sahil kesimlerinde suyun çekildiği gözlendi ve tsunami dalgaları Oahu’nun kuzey kıyısında beş metreye kadar ulaştı.

VOLKANLAR TEHLİKEDE

Daily Mail’de yer alan habere göre; Kaliforniya Üniversitesi’nden jeobilimci Michael Manga’ya göre, deprem sırasında açığa çıkan enerji, sarsıntının merkezinden uzak magma odalarının denge durumunu bozabilir. Özellikle Japonya, Filipinler, Endonezya ve Kamçatka Yarımadası’ndaki 100’den fazla volkan için risk artmış durumda. Manga, “Kamçatka’daki Klyuchevskoy yanardağı depremin hemen ardından patladı” dedi.

VOLKANİK PATLAMA RİSKİ YÜZDE 12’YE KADAR ARTABİLİR

Büyük depremler, yer kabuğundaki kırık hatlar boyunca sismik dalgalar yayarak magma odalarında stres artışına neden olabilir. Bu durum, magma içindeki gaz kabarcıklarının dengesinin bozulmasına ve patlama riski oluşturabilecek bir ortamın oluşmasına yol açabilir. Özellikle yüzeye yakın, aktif veya “patlamaya hazır” durumdaki yanardağlar bu tür depremlerden etkilenebilir.

California Üniversitesi’nden jeobilimci Michael Manga’ya göre, bu tür bir depremin ardından bazı yanardağların patlama ihtimali yüzde 5 ila yüzde 12 arasında artabilir. Bu artış küçük gibi görünebilir; ancak yıllık patlama riski yüzde 1 olan bir yanardağın riski %1.1’e yükselir. Bu tür değişimler önemsenmelidir; çünkü etkinin süresi kısa vadede birkaç ay, uzun vadede ise iki yıla kadar devam edebilir.

LAV AKIŞLARI VE PATLAMALAR GÖRÜLDÜ

Kamçatka’daki 4.750 metre yüksekliğindeki Klyuchevskaya Sopka yanardağında lav akışları ve patlamalar gözlendi. Patlamadan önce kraterin lavla dolduğu ve patlama beklendiği belirtilmişti.

NASA’ya göre Kamçatka, yaklaşık 300 volkana ev sahipliği yapıyor, bunlardan 29’u aktif. “Ateş ve Buz Diyarı” olarak bilinen bölge, yeryüzünün en aktif volkanik bölgelerinden biri.

ATEŞ ÇEMBERİNDE ZİNCİRLEME ETKİ RİSKİ

Ateş Çemberi, Rusya’dan Japonya’ya, Amerika’nın batı kıyısından Antarktika’ya kadar uzanan derin okyanus hendekleri ve levha altı bölgeleriyle karakterizedir. Bu nedenle çemberde meydana gelen büyük bir sismik olay, diğer bölgeleri de etkileyebilir.